GIỚI THIỆU NHẬP MÔN PHỎM / TÁ LẢ
Tá lả là một trò chơi giải trí mang tính thể thao trí tuệ, có tính khoa học và văn hóa cao đang rất phổ biến trong xã hội hiện đại.
1.1. Bộ bài
Phỏm - Tá lả sử dụng bộ bài tây 52 lá. Mỗi lá bài đều có hai phần gọi là Số và Chất
Số bao gồm: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 và được thêm các lá bài được đánh số dưới dạng kí tự là J (Joker) số 11, Q (Queen) số 12, K (King) số 13, A (cây át) số 1.
Chất: gồm có 4 chất là
Rô, Cơ (mầu đỏ)
Bích, Tép (mầu đen)
Các lá bài trong bộ bài là duy nhất, không trùng lặp được thể hiện dưới dạng Số và Chất như 2 Cơ , 4 Bích, ....
1.2. Cách chơi
Mỗi chiếu chơi tối đa có 4 người chơi, mỗi người sẽ được nhận 9 hoặc 8 lá bài. Số bài còn lại đặt dưới chiếu gọi là nọc.
Bắt đầu chơi người có Cái sẽ bốc thêm 1 cây từ Nọc thành 10 hoặc 9 lá bài trên tay và bắt đầu ván chơi bằng cách đánh ra một cây bài.
- Mỗi người đến lượt mình có hai lựa chọn hoặc ăn lá bài người trước đánh ra hoặc bốc từ nọc 1 lá bài vào bài của mình.
- Mục đích lớn nhất là để tròn bài rồi ù, đồng thời để các người chơi khác không tròn bài hoặc không có Phỏm để mình chiến thắng khi tính điểm xếp hạng Nhất, Nhì, ...
Phỏm trong trò chơi là
- 3 hoặc 4 lá bài có cùng Số nhưng khác chất (Phỏm Ngang). Ví dụ 3 lá K hoặc 4 lá 10.
- 3 đến 5 lá bài trở lên có cùng Chất và xếp liền nhau trong bảng số học (Phỏm Dọc). Ví dụ A Rô, 2 Rô, 3 Rô, hoặc 7 Bích, 8 Bích, 9 Bích, 10 Bích....
- Lưu ý: cây A được tính = 1 nên dãy Q(12), K(13), A(1) không được tính là Phỏm.
Móm: là trạng thái khi người chơi đến lượt hạ bài nhưng không có bất kỳ Phỏm nào để hạ, hoặc không muốn hạ Phỏm nào dù có Phỏm.
Cây lẻ: là cây không nằm trong bất kỳ Phỏm nào trên tay người chơi.
Tái Phỏm: là khi một người đã hạ bài, nhưng vì có người chơi khác ăn được Cây chốt nên tiếp tục được tham gia ván bài. Lưu ý: các Phỏm đã hạ không được phép cầm lên.
Gửi: là việc người chơi quyết định dùng Lá bài trên tay mình nối vào Phỏm của người khác hoặc của mình đã hạ theo nguyên tắc:
- Nối Phỏm Ngang: chỉ nối được 1 lá. Ví dụ người A hạ phỏm: [K Bích-K Cơ -K Tép], thì chỉ duy nhất người chơi có cây K
có thể Gửi. - Nối Phỏm Dọc: có thể nối thoải mái, miễn sao đảm bảo nguyên tắc Liên tục của Phỏm. Ví dụ người A hạ phỏm [2 Bích-3 Bích-4 Bích], người B hạ sau người A có thể Gửi thêm A Bích hoặc 5 Bích. Người chơi C có thể gửi thêm lá 6 Bích và 7 Bích nếu người A đã nối 5 Bích vào.
- Người hạ bài sau có quyền Gửi vào tất cả Phỏm của những người đã hạ trước và Phỏm của mình.
- Bài trên tay người chơi không còn bất kỳ Cây lẻ nào, tương đương với việc
- Tất cả các lá bài đều nằm trong Phỏm hoặc
- Người chơi có ít nhất 1 Phỏm trở lên và các Cây lẻ còn lại đều được Gửi vào Phỏm của người khác hay còn gọi là Gửi Ù.
- Trường hợp người chơi có Phỏm thì Tổng điểm được tính bằng tổng điểm của các Cây lẻ trên bài (chỉ những người có Phỏm). Ai ít điểm nhất thì xếp trên. Trường hợp bằng điểm nhau thì ai là người Hạ bài trước là người xếp trên.
- Trường hợp tất cả người chơi đều không có Phỏm thì ai là người Hạ bài trước là người xếp trên.
CÁCH CHƠI
2.1. Khái niệm cơ bản
Móm: là trạng thái khi người chơi đến lượt hạ bài nhưng không có bất kỳ Phỏm nào để hạ, hoặc không muốn hạ Phỏm nào dù có Phỏm.
Tính điểm: là trạng thái mà không có người chơi nào tròn bài để Ù, khi đó tất cả sẽ tiến hành tính điểm để xác định vị trí Nhất, Nhì, Ba, Tư.
Có các kiểu Ù là
- Ù Khan: người chơi lên bài và tất cả các lá bài đều không thể tạo thành tối thiểu 1 cạ. LƯU Ý: khi đã đánh ra 1 lá bài thì mất quyền ù khan.
- Ù Cùng màu: toàn bộ lá bài đều cùng một mầu Đen hoặc Đỏ (không phân biệt chất và thứ tự cây bài). LƯU Ý: khi đã ăn hoặc đánh thì mất quyền ù cùng màu.
- Ù thường: trong quá trình đang diễn ra ván chơi, toàn bộ lá bài đều nằm trong Phỏm.
- Gửi Ù: là khi người chơi có 1 Phỏm trở lên và các Cây lẻ còn lại đều được Gửi vào Phỏm của người khác.
- Ù tròn: là trường hợp Ù thường nhưng toàn bộ 10 cây bài hoặc 9 cây bài (với trường hợp chơi phỏm 8 lá) (có thể bao gồm cả cây cửa trên đánh ra) đều nằm trong Phỏm hoặc có phỏm mà gửi hết cả 10 hoặc 9 lá.
- Ù Thông: Ván trước ù thì ván sau được tính là thông (trừ trường hợp ván trước ù khan hoặc cùng màu)
Cái: sau khi chia mỗi người 9 lá, 1 người (thắng ván trước) sẽ bốc thêm 1 lá bài (gọi là cái) từ nọc vào bài mình để nhận cái. Sau khi xếp bài xong người này bắt đầu ván chơi bằng cách đánh đi 1 lá bài.
Ăn: Người tiếp theo muốn ăn thì lấy lá ấy về chỗ mình đặt ngửa trước mặt và úp các cây trên bài để tạo thành Phỏm với cây đó xuống. Khi ăn thì chỉ được ăn lá người trước vừa đánh ra.
Đánh: Sau khi ăn hoặc Bốc thì phải đánh đi một lá vào ngay bên phải của mình (tức cửa của mình).
Bốc nọc: Nếu không ăn thì bốc 1 lá từ nọc. Bốc úp vào thẳng bài trên tay mình.
Ù: Là khi bài không còn cây Lẻ nào, tất cả các cây đều nằm trong Phỏm hoặc được Gửi vào Phỏm của người khác.
Vòng hạ: là vòng được bắt đầu khi tổng số lá bài đánh ra mà không ăn = số người chơi x 3 (số 3 ở đây được hiểu là cửa mỗi người chơi 3 lá) .
Cây chốt: được tính là cây mà sau khi đánh ra, người chơi ngồi phía sau nếu không ăn thì sau lượt Bốc của mình sẽ phải Hạ bài.
Tính điểm: Là khi kết thúc Vòng hạ mà không có ai Ù
- Những người có Phỏm sẽ Tính điểm để xác định vị trí theo tổng số điểm của các cây Lẻ trên bài, ai ít nhất thì xếp trên. Trường hợp bằng điểm nhau thì ai là người Hạ bài trước là người xếp trên.
- Trường hợp tất cả người chơi đều không có Phỏm thì ai là người Hạ bài trước là người xếp trên.
- Người chơi khi ăn 3 cây thì buộc phải Ù, nếu không sẽ bị đền. Người chơi trong quá trình chơi đủ điều kiện Ù, nhưng không ù vẫn có thể chơi bình thường và khi Ù với cây khác ở vòng sau vẫn được tính (không bị đền).
LUẬT CHƠI
Chỉ được ăn một lá bài về kết hợp với các lá bài trên tay để tạo thành Phỏm. Phần mềm không hỗ trợ trường hợp cố tình ăn 2 cây để tạo thành 1 Phỏm.
Ván bài sẽ kết thúc ngay khi có người Ù. Nếu không ván bài sẽ kết thúc sau vòng hạ.
Khi có ai đó Ù, hệ thống sẽ chờ vài giây để xem các người chơi khác có lượt trước của người chọn ù có Ù không.
Sau khi tất cả người chơi hạ bài thì bắt đầu tính điểm (chỉ với những người có Phỏm) bằng cách cộng các Số của lá bài lại. Người nào có tổng điểm thấp nhất thì xếp trên.
CÁCH TÍNH ĐIỂM TRONG PHỎM/ TÁ LẢ
Chỉ được ăn một lá bài về kết hợp với các lá bài trên tay để tạo thành Phỏm. Phần mềm không hỗ trợ trường hợp cố tình ăn 2 cây để tạo thành 1 Phỏm
Ván bài sẽ kết thúc ngay khi có người Ù. Nếu không ván bài sẽ kết thúc sau vòng hạ.
Khi có ai đó Ù, hệ thống sẽ chờ vài giây để xem các người chơi khác có lượt trước của người chọn ù có Ù không.
Sau khi tất cả người chơi hạ bài thì bắt đầu tính điểm (chỉ với những người có Phỏm) bằng cách cộng các Số của lá bài lại. Người nào có tổng điểm thấp nhất thì xếp trên.
4.1 Không có ai Ù
Điểm được tính như sau: Nhất - ăn tổng tiền của cả làng,
Nhì mất tiền cược x 1 lần
Ba mất tiền cược x 2 lần
Tư mất tiền cược x 3 lần
Móm mất tiền cược x 4 lần
Nếu tất cả đều Móm thì người hạ bài đầu tiên sẽ được tính là Nhất, các người chơi sau sẽ xếp là Nhì, Ba, Tư chứ không tính là Móm.
4.2 Có người Ù
- Ù Khan: Người chơi khác mất tiền cược x 5 lần (sẽ không được thông ở ván sau)
- Ù cùng màu: Người chơi khác mất tiền cược x 5 lần (sẽ không được thông ở ván sau)
- Ù thường và Gửi Ù: Người chơi khác mất tiền cược x 5 lần
- Ù tròn: Người chơi khác mất tiền cược x 10 lần
- Ù thông: Người chơi khác mất tiền cược x 10 lần
- Ù tròn thông: Người chơi khác mất tiền cược x 15 lần
Một người chơi khi bị người khác ăn Cây chốt sẽ bị đền tiền cho người ăn (người cửa dưới) theo mức sau:
- Bị ăn cây chốt đầu tiên: đền 5 lần mức cược cho người ăn.
- Bị ăn cây chốt thứ hai: đền 10 lần mức cược cho người ăn.
- Bị ăn cây chốt thứ ba: đền 15 lần mức cược cho người ăn.
- Đánh cho người Ù ăn 3 cây bài.
- Ăn cây chốt của một người khác (cuối cùng hoặc đầu tiên tùy theo thiết lập của chiếu chơi) để người tái Phỏm được tròn bài và Ù.
GÀ LÀNG
Khi chơi, tùy theo quy định của từng chiếu, người chơi phải nộp 1 lượng tiền vào làm tài sản chung của cả làng. Phần tiền chung ấy - gọi là Gà Nuôi - chỉ được "ăn" khi có người Ù (trừ Ù Khan và cùng màu).
Tùy theo quy định của từng chiếu chơi mà việc nộp tiền nuôi Gà làng có thể là:
- Nộp tiền bằng mức cược của chiếu chơi khi bắt đầu ván chơi mới.
Tùy theo thiết lập của chiếu chơi thì, khi bị ăn lá bài, người chơi sẽ không trả tiền cho người ăn mà là góp gà.